Kết quả tổng hợp nhanh Điều tra biến động dân số và kế hoạch hóa gia đình thời điểm 01/4/2016
Điều tra biến động dân số và kế hoạch hóa gia đình thời điểm 01/4/2016 được thực hiện theo Quyết định số 69/QĐ-TCTK ngày 01/03/2016 của Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê. Đây là cuộc điều tra hàng năm, được chọn mẫu thực hiện nhằm thu thập thông tin để tổng hợp, biên soạn một số chỉ tiêu thống kê quốc gia về dân số và kế hoạch hóa gia đình, phục vụ các cấp, các ngành đánh giá tình hình, lập kế hoạch trong lĩnh vực dân số và kế hoạch hóa gia đình; xây dựng cơ sở dữ liệu về biến động dân số và kế hoạch hóa gia đình; đáp ứng yêu cầu trong nước và so sánh quốc tế.
Mẫu điều tra Trung ương phân bổ cho tỉnh Cà Mau là 120 địa bàn được chọn từ các địa bàn trong Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009 thuộc 8 huyện và thành phố Cà Mau, mỗi địa bàn chọn 40 hộ mẫu để tiến hành điều tra tại địa bàn.
Công tác Điều tra ghi phiếu tại địa bàn được thực hiện trong khoảng 20 ngày (kể cả thời gian di chuyển), bắt đầu từ ngày 01/4/2016. Để nhằm nâng cao chất lượng điều tra, Cục Thống kê tỉnh đã tổ chức, chỉ đạo điều tra theo đúng phương án từ khâu rà soát địa bàn; cập nhật sơ đồ, bảng kê; tuyển chọn; tập huấn cho điều tra viên, tổ trưởng và giám sát viên; điều tra thực địa; giám sát, kiểm tra thu thập thông tin tại địa bàn; nghiệm thu phiếu.
Kết quả tổng hợp sơ bộ cho thấy tỷ suất sinh thô trong vòng một năm qua kể từ thời điểm 1/4/2016 trở về trước là 16,96‰. Nhìn lại thời điểm cùng kỳ năm trước (01/4/2015), tỷ suất sinh thô đạt ở mức 17,41‰; như vậy năm nay đã giảm so với năm trước là 0,45‰. Với mức sinh thô đã đạt tốt như vậy (sau một năm giảm được mức gần 0,5‰) là một sự cố gắng đáng khích lệ của công tác dân số và kế hoạch hóa gia đình tỉnh Cà Mau.
Quan sát đối với 2 vùng thành thị và nông thôn thì thấy rằng tỷ suất sinh thô cũng đang còn sự khác biệt lớn: khu vực thành thị đã đạt 16,76‰, trong khi đó khu vực nông thôn đang ở mức 17,01‰, chênh lệch là 0,25‰. Điều này cũng dễ dàng thấy được khu vực nông thôn của Cà Mau có đặc thù riêng. Đó là ngoài các huyện ven biển, Cà Mau có 5 huyện có biển với tỷ trọng dân số chiếm 53% so với dân số toàn tỉnh. Mặc dù đã có sự nỗ lực rất lớn trong công tác giảm sinh nhưng cũng không tránh khỏi những khó khăn, thách thức được đặt ra đối với công tác dân số và kế hoạch hóa gia đình trong những năm tới.
Về tỷ suất chết thô, trong vòng một năm qua kể từ thời điểm 01/4/2016 trở về trước đối với Cà Mau đang ở mức 5,30‰, Con số này cao hơn cùng kỳ năm trước là 0,06‰. Sự dao động này cũng là bình thường đối với một tỉnh có quy mô dân số như Cà Mau hiện nay. Nhất là trong nhiều năm qua, các loại bệnh dịch đã được kiểm soát chặt chẽ, không bị bùng phát gây tử vong lớn. Vì vậy, mức độ chết không biến động lớn.
Cũng theo quy luật chung, không những đối với Cà Mau mà còn đối với các tỉnh, thành phố trong cả nước, mức độ tử vong trong dân cư đối với khu vực thành thị phổ biến là thấp hơn so với khu vực nông thôn. Với chu kỳ điều tra này thực hiện tại Cà Mau cho kết quả tỷ suất chết thô khu vực thành thị là 3,95‰, nông thôn là 5.65‰, với mức chênh lệch là 1,7‰.
Về góc độ tỷ số giới tính khi sinh: Tỷ số giới tính khi sinh được hiểu là tỷ số giữa số trẻ em sinh ra là trai và số trẻ em sinh ra là gái, được biểu thị bằng số bé trai trên 100 bé gái trong tổng số sinh 12 tháng trước thời điểm điều tra. Tỷ số giới tính khi sinh tăng khá nhanh trong những năm gần đây đã góp phần làm gia tăng tỷ số giới tính chung của tỉnh.
Theo tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009, tỷ số giới tính khi sinh của Cà Mau là 106,7 bé trai/100 bé gái. Từ đó đến nay tỷ lệ đó tiếp tục tăng qua từng năm, theo điều tra dân số giữa kỳ năm 2014 là 111,3 bé trai/100 bé gái và đến điều tra biến động dân số và kế hoạch hóa gia đình thời điểm 1/4/2016 sơ bộ là 114,5 bé trai/100 bé gái. Tỷ số giới tính khi sinh tăng cao cũng là vấn đề đáng báo động cho các ngành, các cấp về việc mất cân bằng về giới và các vấn đề xã hội khác về sau.
Cuộc điều tra biến động dân số và kế hoạch hóa gia đình thời điểm 1/4/2016 tại Cà Mau đã được thực hiện đúng Phương án, bàn giao tài liệu cho Trung ương đúng thời gian quy định. Mặc dù mới tổng hợp nhanh một số chỉ tiêu trên nhưng cũng đã khái quát thực trạng bức tranh về tình hình phát triển dân số ở địa phương. Chúng ta sẽ có bức tranh đầy đủ và phong phú hơn khi có kết quả số liệu do Trung ương tổng hợp, công bố trong thời gian tới./.
Nguyễn Hoàng Non - Phòng Thống kê Dân số - Văn xã, Cục Thống kê Cà Mau